Δόξα και τιμή στον Τρισμέγιστο Νικήτα Κακλαμάνη, ή αλλιώς....

Η καταστροφή της μνήμης

Tου Νικου Βατοπουλου

Oι επιλογές του Δήμου Αθηναίων, το λιγότερο, εκπλήσσουν. Το θέμα, αυτή τη φορά, δεν είναι ούτε οι νερατζιές ούτε η γωνία Κύπρου και Πατησίων ούτε οι βαρβαρότητες στο Α΄ Νεκροταφείο, αλλά το Γκάζι. Η Διεύθυνση Μελετών - Τμήμα Παραδοσιακών Κτιρίων και Μνημείων του Δήμου Αθηναίων είχε καταθέσει μελέτη στο ΥΠΠΟ για τη μετατροπή του τεράστιου κυλινδρικού «αεριοφυλακίου», βιομηχανική κατασκευή του 1909, σε «χώρο συνάθροισης κοινού και συναυλιών». Πρόκειται για το αναγνωρίσιμο απ’ όλους κυλινδρικό κτίριο στον χώρο της Τεχνόπολης, με το μεταλλικό μαύρο δικτύωμα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, «δεν υπάρχει άλλη τέτοια κατασκευή στη χώρα μας».

Αυτό το μνημείο της βιομηχανικής εποχής από την προ των Βαλκανικών Πολέμων Ελλάδα ο Δήμος αποφάσισε να το τσιμεντώσει όλο εσωτερικά, να καταστρέψει τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του, να το διαλύσει εσωτερικά και εξωτερικά (αφού θα ανοίξει πέντε εισόδους - εξόδους) και να το παραδώσει στη μηχανή της μαζικής «διασκέδασης». Το χειρότερο είναι ότι στη συνεδρίαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟ της περασμένης Πέμπτης (19/2) η κατατεθείσα προς έγκριση μελέτη «πέρασε», έστω και με σχετική πλειοψηφία. Το ίδιο το ΥΠΠΟ, από την περίοδο 1986-89 έχει κηρύξει τα μεμονωμένα κτίρια στο Γκάζι διατηρητέα μνημεία.

Το κτίριο που ο Δήμος επέλεξε να καταστρέψει είναι το λεγόμενο «Αεριοφυλάκιο Δ15». Είναι μια πολύ μεγάλη κατασκευή που αν μετατραπεί σε χώρο συναυλιών, θα αποφέρει πολλά χρήματα στον Δήμο. Λίγο φαίνεται να ενδιαφέρει ότι θα διαλυθεί το πιο σημαντικό βιομηχανικό μνημείο της πρωτεύουσας, ότι ο εσωτερικός μεταλλικός κύλινδρός του (τεχνικό επίτευγμα της εποχής του) θα αντικατασταθεί από οπλισμένο σκυρόδεμα ώστε να ανεγερθεί εσωτερικά κατασκευή ύψους 20 μέτρων. Το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Επιτροπής για τη Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς (TICCIH) σε εμπεριστατωμένο και «ψύχραιμο» έγγραφο (με υπογραφή του αρχιτέκτονα Νίκου Μπελαβίλα) που απέστειλε στις 16 Φεβρουαρίου προς τον γενικό γραμματέα του ΥΠΠΟ, κ. Θ. Δραβίλλα (προΐσταται του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων) επισημαίνει σημαντικά στοιχεία για το «αεριοφυλάκιο», στοιχεία που για τον Δήμο Αθηναίων (αλλά όπως αποδείχθηκε και για το ΥΠΠΟ) δεν σημαίνουν τίποτε. «Από τη μεταλλική κατασκευή (...) η οποία σώζεται, προκύπτει η ημερομηνία κατασκευής και η κατασκευάστρια εταιρεία Bonnet - Spazin της Λυών. Το συγκεκριμένο αεριοφυλάκιο διασώζεται ακέραιο με τις σωληνώσεις, τη λιθόκτιστη λεκάνη συλλογής του αερίου, τον μεταλλικό κύλινδρο και τους χωριδικτυωματικούς μεταλλικούς οδηγούς».

Είναι κρίμα τέτοιες κατασκευές, που σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις θα ήταν πηγή περηφάνιας και ιστορικής μνήμης, να πέφτουν σε ανθρώπους με άγνοια και κριτήρια που θα ζήλευαν και οι Φιλισταίοι. Εκεί έφτασε η Αθήνα.

Από τη σημερινή Καθημερινή