Η καλύβα του Παππού

6 Ιουν 2010

«Φάσλα» στα ισραηλινά σημαίνει…

Tου Τακη Καμπυλη

…Kάτι σαν «τα θαλασσώσαμε και τώρα μπλέξαμε». Δεν επαρκεί πλήρως για να εκφράσει κανείς, και μόνο με μία φράση, το κλίμα στο Ισραήλ μετά το παράλογο αιματηρό ρεσάλτο. Ωστόσο, ως πολύ κοινή, καθημερινή φράση σηματοδοτεί μάλλον την απόγνωση ότι τα πράγματα σε ξεπερνούν ή -πλέον- σε ξεπέρασαν.

Η παράλογη ισραηλινή επιχείρηση είναι το ζήτημα της δημόσιας κατακραυγής. Είναι όμως και η παγίδα: Να αποδεχθούμε -όχι πάντα άρρητα!- το «παράλογο» ή το «κτηνώδες» ως εγγενές χαρακτηριστικό μιας ολόκληρης κοινωνίας. Και τα πρώτα σημάδια μιας τέτοιας ισοπεδωτικής αντίληψης είναι ορατά. Για παράδειγμα, όλο και πιο συχνά ακούω από Ισραηλινούς φίλους (κάθε άλλο παρά μιλιταριστές ή ένθεους) το παράπονο ότι η πληροφόρηση που μοιραζόμαστε είναι όλο και πιο ελλιπής. Πως λείπει μια επίσης βασική αφήγηση, αυτή της άλλης πλευράς. «Την ισραηλινή καθημερινότητα δεν την έχετε δείξει στην Ελλάδα. Τον φόβο να πας στο σούπερ μάρκετ, αν το παιδί σου γυρίσει ζωντανό. Οχι ότι αυτό δικαιολογεί την τραγωδία. Ολες οι ισραηλινές εφημερίδες και τα μίντια, δύο μέρες τώρα φωνάζουν, αλλά και αυτή η είδηση πέρασε στα ψιλά. Ούτε στον φόβο ούτε στην καταδίκη υπάρχουμε για σας».

Μπορεί άραγε αυτή η «ελλιπής» ενημέρωση να βλάψει; Να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο το είδωλο του «παράλογου» του «κτηνώδους» μιας κοινωνίας ώστε τα ρεπορτάζ (γνώσης) να αντικαθίστανται από (τηλε)δίκες - καταδίκες; Και, επομένως, μήπως μέσα από την απλουστευτική δημοσιογραφία του «καλού και του κακού» να οδεύει η «Κοινή Γνώμη» στην αντίληψη πως τελικά το παλαιστινιακό ζήτημα εντοπίζεται στην «παθολογία ενός λαού» - ή και σε άλλες ακόμη πιο ολοκληρωτικές αντιλήψεις; Και όσοι δεν πιστεύουμε ούτε στην κυκλικότητα της Ιστορίας, ούτε στη γονιδιακή συνενοχή, καλό είναι να δούμε πόσο «μισογεμάτο» το εννοούν το ποτήρι οι Ισραηλινοί φίλοι μου και πόσο «μισοάδειο» επιμένουμε να το βλέπουμε εμείς.

Η πρώτη παρατήρηση έχει να κάνει με το πόσα λίγα πράγματα μάθαμε για την τουρκική ΜΚΟ, την ΙΗΗ. Το βέβαιο είναι πως δεν πρόκειται για μία τυχαία ΜΚΟ. Πρωτοεμφανίστηκε στα τέλη του ’90 με σκοπό τη βοήθεια στους μουσουλμάνους στη Βοσνία στα γεγονότα της κατάρρευσης της Γιουγκοσλαβίας. Με κύριο χαρακτηριστικό της το Ισλάμ και την αρετή της φιλανθρωπίας, βρέθηκε σε όλες τις ευαίσθητες ή ευπαθείς μουσουλμανικές περιοχές του κόσμου. Πριν από την έλευση του Ερντογάν είχε πέσει σε δυσμένεια και πολλές φορές είχε χαρακτηριστεί από διεθνή ινστιτούτα περίπου παρακλάδι του τρομοκρατικού Ισλάμ. Παρότι -λέει ο συνήγορος του διαβόλου- αυτές οι σχετικές έρευνες ελέγχονται ως προς την αμεροληψία τους σε κλίμα έντονης ισλαμοφοβίας στη Δύση, εντούτοις αυτή η εικόνα επικρατούσε διεθνώς. Μάλιστα, στο κομμάτι που αφορούσε έντονα το Ισραήλ, πιθανολογούνταν και οι σχέσεις της οργάνωσης με τη Χαμάς. Το ΑΚΡ άλλαξε τα πράγματα. «Ξέπλυνε» την οργάνωση με νέα μέλη και στελέχη. Ανάμεσά τους και εκπρόσωποι της νέας επιχειρηματικής ελίτ. Η σχέση της οργάνωσης με το Ισραήλ είναι ιδιαίτερα εχθρική και μετά τη σύλληψη και φυλάκιση ακτιβιστή. Μάλιστα, σε ισραηλινά Μέσα είχαν εκφραστεί ανησυχίες για τον κατάπλου του «Μαρμαρά».

Με λίγα λόγια, αυτό που παρουσιάστηκε ως «κεραυνός εν αιθρία» έχει μια προϊστορία, η οποία βέβαια δεν αναιρεί τον «καλό» και τον «κακό» της συγκεκριμένης τραγωδίας. Αλλωστε αυτό είναι ζήτημα της ενημέρωσης;

Η (τηλεοπτικά) ανθρώπινη διάσταση με τους συγγενείς των θυμάτων ήταν ανεπιφύλακτα ορθή επιλογή. Αλλά οι επαναλήψεις των θολών εικόνων και οι μαρτυρίες επί μαρτυριών που δεν θα οδηγούσαν άλλωστε στη λύση κανενός μυστηρίου (ξέραμε ποιος και τι έκανε) ήταν το γέμισμα του τηλεοπτικού χρόνου από την περιβόητη δημοσιογραφία του «human story». Ετσι το ρεπορτάζ άρχισε να γίνεται τηλε-δίκη, αφού βέβαια η άλλη πλευρά δημοσιογραφικά δεν ενδιέφερε. «Αφού τον ξέρουμε τον ένοχο, τι να μας πει;».

Με μοναδική ευκολία πολλοί σοβαροί άνθρωποι, συμπολίτες μας, ακολούθησαν την πρόσκληση της Χαμάς για διαδηλώσεις σ’ όλες τις ισραηλινές πρεσβείες - αλλά που οι ίδιοι επίσης διεκδικούν για τον εαυτό τους το δικαίωμα να διαμαρτύρονται απέναντι στον ισλαμικό φονταμενταλισμό. Δεν είναι απαραίτητο να ταυτίζεται κανείς με τη Χαμάς όταν διαδηλώνει εναντίον του Ισραήλ. Αλλά τότε γιατί αφήνεται να ταυτιστεί κάθε τι το ισραηλιτικό με το «παράλογο», με το «κτηνώδες» στο πλαίσιο μιας διαχρονικής, ισοπεδωτικής καταδίκης;

Η ταύτιση αυτή γίνεται και μέσω της «μισής» ενημέρωσης. Οταν δεν μαθαίνουμε πως και ο «άλλος» στο Ισραήλ συζητάει τα ίδια πράγματα με μας. Ούτε μαθαίνουμε ότι ανάμεσα στην ισραηλινή κοινωνία υπάρχουν πολλοί που υποφέρουν για ό,τι έγινε - ίσως και περισσότερο από μας. Συμπορευόμαστε με ανθρώπους που δύσκολα θα δεχτούν να καταγγείλουν σφαγές στο Κουρδιστάν (διότι αναγνωρίζουμε τον ρόλο της πολιτικής, δεν είμαστε αφελείς), αλλά τελικά αρνούμαστε να συμπορευτούμε με ανθρώπους σαν κι εμάς μέσα από το Ισραήλ. Δεν τους δίνουμε τον ίδιο χώρο ούτε στα κατηγορώ ούτε στις πρωτοβουλίες μας. Πιθανόν για να μη μας τρομάξει ο Φόβος αυτής της κοινωνίας.

Ιnfo

- «Τι είναι λαϊκισμός», αφιέρωμα του περιοδικού Νέα Εστία, τ.1816, Αθήνα, Νοέμβριος 2008

- Χάννα Αρεντ «Ο Αϊχμαν στην Ιερουσαλήμ», Θεσσαλονίκη 2009, εκδ. Νησίδες

- «Το όνομά μου είναι Rachel Corrie», η ιστορία μιας Αμερικανοεβραίας που σκοτώθηκε το 2003 στα Κατεχόμενα της Γάζας από μπουλντόζα του ισραηλινού στρατού, Αθήνα 2010, εκδ. Αιώρα

Από τη σημερινή Καθημερινή

5 σχόλια:

stassa είπε...

Μέχρι καί την τρίτη παράγραφο, απόλυτο δίκιο έχει το άρθρο. Να σου πω κι εγώ μια παρατήρηση που είχα κάνει πριν πέντε ή έξι χρόνια, όταν είχε αρχίσει η τωρινή ιντιφάντα (αν θυμάμαι καλά) και κάνανε επιθέσεις αυτοκτονίας Παλαιστίνιοι καμικάζι στις πόλεις του Ισραήλ. Θυμάμαι τότε οτι τα μέσα δείχνανε πάντα τις κηδείες των Παλαιστινίων, αλλά ποτέ αυτές των Ισραηλινών- και οι Ισραηλινοί είχανε θύματα τότε. Το είχα συζητήσει με την καλή μου, που είχε ένα μάθημα για ΜΜΕ και το ανέφερε στον καθηγητή της που κι αυτός αντέδρασε με έκπληξη, γιατί δεν το είχε συνειδητοποιήσει ούτε αυτός.

Επίσης οτι μια μερίδα του τύπου, το κυρίως πιάτο ούτως ειπείν, εμφορείται από έντονο αντισημιτισμό, είναι γεγονός, κι αντισημιτισμό τόσο ισχυρό που καταφέρνει να ξεπεράσει την ισλαμοφοβία του, άρα φαντάσου. Καταλήξαν δηλαδή να υπερασπίζονται τους Τούρκους, αν έχεις το θεό σου.

Από την τρίτη παράγραφο και μετά όμως, φοβάμαι οτι ο συντάκτης... συντάσσεται με την προπαγάνδα του Ισραηλινού κράτους, οτι οι Τούρκοι διψάγανε για αίμα, ήταν φανατικοί κλπ. Κι οπλισμένοι ως τα δόντια με σκουπόξυλα, κουζινομάχαιρα και σφεντόνες με γκαζές (εντάξει το ξέρω οτι η σφεντόνα ήταν πολεμικό όπλο που χρησιμοποιούταν κανονικά σε μάχες μέχρι και τις αρχές του Μεσαίωνα και θέριζε, όσο και το τόξο παρακαλώ... με μια διαφορά: δεν μιλάμε για τη σφεντόνα με το λάστιχο. Όχι το θέτω σε επιστημονική βάση για να μην τρελλαθούμε, ατακτοι σφεντονιστές με γυάλινες μπίλιες εναντίον επίλεκτων καταδρομέων με κράνη, αλεξίσφαιρα και ημιαυτόματα...όπως λέμε Κορτέζ εναντίον Μοκτεζούμα).

Επίσης, να μην κοροϊδευόμαστε, χέστηκε διεθνώς το Ισραήλ για την προβολή του στα Ελληνικά μέσα, και με το συμπάθειο. Τα μέσα στις ΗΠΑ ή το Ηνωμένο Βασίλειο, κλπ, εκεί που τους νοιάζει λίγο περισσότερο, είναι συνήθως με το μέρος τους. Εδώ ας πούμε, διασκεδάζω να βλέπω πόσο διαφορετικά αναφέρονται κάποια γεγονότα στα Βρετανικά μέσα, σε σχέση με τα Ελληνικά.

Η αλήθεια όμως είναι οτι από την Χριστουγεννιάτικη επιδρομή πέρυσι και μετά, έχουν χάσει πάρα πολλή από τη συμπάθεια που είχανε εδώ και οφειλόταν μάλλον στον πόλεμο των έξι ημερών, όπου η κοινή γνώμη είχε χειραγωγηθεί να δει το Ισραήλ ως τον Δαβίδ της υπόθεσης- λέω είχε χειραγωγηθεί επειδή αντί για σφεντόνα (πάλι) είχε κάτι μικρά F-16 και λοιπά καλούδια που είχαν ανάγκη να τεστάρουνε οι Δυτικές βιομηχανίες όπλων εκείνη την εποχή.

Επίσης αν θες τη δική μου σφαιρική άποψη (ε, αφού ξεχείλωσε το σχόλιο ας το πάω μέχρι το τέλος), η Γάζα είναι στην πραγματικότητα αυτό: ένα πεδίο βολής για τις βιομηχανίες όπλων. Κάπου πρέπει να κάνουνε δοκιμές κι αυτοί, ε; Και το Ισραήλ βέβαια το ίδιο έχει ιδιαίτερα ανεπτυγμένο αυτόν τον τομέα. Χωρίς πλάκα, έχουν τεχνολογία δυο-τρεις δεκαετίες στο μέλλον, με ρομπότ και λοιπά. Περίμενε να δεις πώς θά 'ναι οι στρατιωτικές τους επιχειρήσεις, κι αυτών και των Αμερικανών βέβαια, σε λίγα χρόνια, δε θα στέλνουνε στρατιώτες στη Γάζα, τηλεκατευθυνόμενα θα στέλνουνε (στο Αφγανιστάν στέλνουνε ήδη αλλά θέλουνε λίγο δουλειά στο λογισμικό, γιατί βαράνε στο γάμο του καραγκιόζη). Άμα σου φαίνονται απάνθρωποι τώρα, ετοιμάσου να σου παγώνει το αίμα κάθε μήνα, σε μερικά χρόνια.

Σόρυ ρε συ για το σεντόνι, γράφω μαθήματα αύριο και μεθαύριο και κάνω τα πάντα για να μη χρειαστεί να διαβάσω :)

stassa είπε...

Για να πάρεις μια ιδέα τί λέω για "ρομπότ" να μη νομίζεις οτι το παράκανα με το sci-fi, να ένα ενδιαφέρον βιντεάκι:

http://www.youtube.com/watch?v=MvRTALJp8DM

Καλημέρα :)

Christophorus είπε...

Χαίρε! Λίαν καλοδεχόμενο το σεντόνι σου!



"....Το είχα συζητήσει με την καλή μου, που είχε ένα μάθημα για ΜΜΕ και το ανέφερε στον καθηγητή της που κι αυτός αντέδρασε με έκπληξη, γιατί δεν το είχε συνειδητοποιήσει ούτε αυτός."


Αυτό είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον - και ενδεικτικό. Ούτ' εγώ το είχα παρατηρήσει.

"Καταλήξαν δηλαδή να υπερασπίζονται τους Τούρκους, αν έχεις το θεό σου. "


Αυτό το παράδοξο επεσήμανε προ ημερών κι ο Νίκος Δήμου...

"Από την τρίτη παράγραφο και μετά όμως, φοβάμαι οτι ο συντάκτης... συντάσσεται με την προπαγάνδα του Ισραηλινού κράτους, οτι οι Τούρκοι διψάγανε για αίμα, ήταν φανατικοί κλπ."


Μάλλον δεν έχεις άδικο, το ότι η Τουρκία, όμως, ενεπλάκη στη συγκεκριμένη επιχείρηση έχοντας κατά νου να αποκομίσει συγκεκριμένα οφέλη- συμπάθεια στον Αραβικό κόσμο, ισχυροποίηση του ρόλου της, κτλ- δεν νομίζω να μπορεί να αμφισβητηθεί. Όπως και νά 'χει, το ότι δημοσιεύω κάποια άρθρα, δε σημαίνει ότι συμφωνώ 100% με τους αρθρογράφους...




"Η αλήθεια όμως είναι οτι από την Χριστουγεννιάτικη επιδρομή πέρυσι και μετά, έχουν χάσει πάρα πολλή από τη συμπάθεια που είχανε εδώ και οφειλόταν μάλλον στον πόλεμο των έξι ημερών, όπου η κοινή γνώμη είχε χειραγωγηθεί να δει το Ισραήλ ως τον Δαβίδ της υπόθεσης"


Υποθέτω ότι η Δύση εξαγόραζε τις ενοχές της με αυτό το κύμα συμπάθειας προς το Ισραήλ.
Πάντως, έχει πολύ ενδιαφέρον να εξετάσει κανείς, με αφορμή την τακτική του Ισραήλ, το πού μπορεί να οδηγηθεί κάποιος όταν έχει βαθιά ριζωμένη την πεποίθηση ότι ήταν πάντα το θύμα....
Κι εδώ, όπως έχω ξαναγράψει, μπαίνει ο δικός μου προβληματισμός για τη μεροληπτική, συχνά, στάση μας απέναντι στους Παλαιστίνιους. Φοβάμαι ότι συντελούμε σρτον Παλαιστινιάκό αυτοδικαιωτισμό, και στη διαιώνιση της αιματοχυσίας....
Επίσης, είναι άλλο να βρίσκεις ελαφρυντικά για τη βία που ασκούν οι καταπιεσμένοι, κι άλλο να καθαγιάζεις αυτή τη βία.
Τι τα θες, νομίζω ότι κατά βάθος χεστήκαμε για τους Παλαιστίνιους... Δεν είναι για το ποιος είναι το θύμα που φωνάζουμε, φοβάμαι, αλλά για το ποιος είναι ο θύτης...

Και τό 'χουμε συνήθειο: κάηκε η Αθήνα για τον καημένο το Γρηγορόπουλο -για το Αφγανάκι δεν έγινε τίποτα, όμως, απλά γιατί δεν το σκότωσε κάποιος ένστολος....



"Σόρυ ρε συ για το σεντόνι, γράφω μαθήματα αύριο και μεθαύριο και κάνω τα πάντα για να μη χρειαστεί να διαβάσω :)"


Να ευχηθώ καλό διάβασμα; Καλή επιτυχία; Τεσπά, ό,τι ταιριάζει καλύτερα!

stassa είπε...

Χριστόβ, Добрый день

Συγγνώμη που άργησα τόσο να σου απαντήσω, ξέρω οτι δεν ευνοοεί και πολύ το διάλογο αυτό! Αλλά μόλις ξεμπέρδεψα με εξετάσεις κι είπα να το ρίξω λίγο έξω (δηλαδή έκανα ένα τεράστιο ποστ στο μπλογκ μου. Είδες, ζω μια λιτή ζωή :)

«Μάλλον δεν έχεις άδικο, το ότι η Τουρκία, όμως, ενεπλάκη στη συγκεκριμένη επιχείρηση έχοντας κατά νου να αποκομίσει συγκεκριμένα οφέλη- συμπάθεια στον Αραβικό κόσμο, ισχυροποίηση του ρόλου της, κτλ- δεν νομίζω να μπορεί να αμφισβητηθεί. Όπως και νά 'χει, το ότι δημοσιεύω κάποια άρθρα, δε σημαίνει ότι συμφωνώ 100% με τους αρθρογράφους...»

Χμ, αναρωτιέμαι πόσο ασφαλές είναι να ταυτίζουμε τη δραστηριότητα κάποιων ακτιβιστών με την πολιτική των χωρών όπου ζούνε. Ας πούμε, τους (κυρίως) αριστεριστές που πήγανε από την Ελλάδα, συνήθως τους θεωρούμε "ξένους δάκτυλους" όταν ασχολούνται με τα δικά μας εθνικά ζητήματα. Αυτό που νομίζω οτι έγινε είναι οτι οι Τούρκοι ακτιβιστές που θα πήγαιναν έτσι κι αλλοιώς, απλά έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης από την Τουρκική κυβέρνηση που ήθελε να μπει στου ρουθούνι του Ισραήλ, και που σε διαφορετική περίπτωση θα τους είχε φερθεί με την ίδια και χειρότερη σκληρότητα, ιδίως άμα μιλούσανε για τίποτα Κουρδικά (όπως κάνουν πάντα).

Κι οτι η δική μας κυβέρνηση πάει να παίξει κάποιο ηλίθιο γεωπολιτικό παιχνιδάκι εκεί που δεν την παίρνει, και αυτό δεν μου φαίνεται απίθανο. Η υποστήριξη που δείχνει (λέμε τώρα) στους Παλαιστίνιους μου θυμίζει πώς στο παρελθόν είμασταν το πιο φιλόξενο δυτικό κράτος για τους Κούρδους πρόσφυγες. Συγκεκριμμένα, θυμάμαι δυο πόρτες πάνω απ' το σπίτι μου στη Ζωοδόχου Πηγής, και λίγο πιο πέρα στην Μαυρομιχάλη (κάτω απ' το πέμπτο) και μετά στην Μεθώνης (νομίζω) είχε τρία σπίτια που μένανε Κούρδοι- μέχρι που αποφασίσανε να πουλήσουνε τον Οτσαλάν στους Τούρκους. Θυμάσαι;

Και ναι, είναι πολύ δύσκολο να διακρίνεις αρχικά, τί είναι υποστήριξη όντως για τους Παλαιστίνιους και τί ο παλιός καλός αντισημητισμός μας.

Τώρα για την εθνικιστική παράνοια και τον μιλιταρισμό των Ισραηλινών, τί να σου πώ. Έτσι που τά 'χουνε κάνει κι αυτοί. Όλοι τσακωνόμαστε με τους γειτόνους μας, αλλά αυτό πια...

stassa είπε...

Άσχετο, Constantinos διαβάζει; Έκανα ένα ποστάκι που έλεγα οτι θα σ' ενδιέφερα, ως Javaνθρωπο (δηλαδή γενικώς πληροφορικάριο):

http://greektrans.blogspot.com/2010/06/mel.html

(Σόρυ Χριστόβ για το plug που λένε :)