Η καλύβα του Παππού

24 Μαρ 2008




Με τέτοια παραμύθια μεγάλωσα. Αστρόπλοια ήταν τα καράβια που φανταζόμουν να μπαρκάρω. Πέντε χρονώ κάποτε κι εγώ, σ' έναν κόσμο που ζούσε ακόμα τον απόηχο του ενθουσιασμού της πρώτης προσελήνωσης, ήθελα να γίνω αστροναύτης.

Μ' αυτά και μ' αυτά, αγάπησα τον έναστρο ουρανό. Γεννούσε όνειρα.

Αγαπώ ακόμα την λεγόμενη "Επιστημονική" Φαντασία (τα εισαγωγικά, γιατί πολλά Ε.Φ. έργα παραβιάζουν τους παραδεδεγμένους φυσικούς νόμους,με εξαίρεση τη λεγόμενη "σκληρή" Ε.Φ.).


Πριν λίγες ημέρες έφυγε από τη ζωή ο Άρθουρ Κλαρκ, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του είδους. Τα έργα του, πέραν του προφανούς για τον αναγνώστη πλούτου σε ιδέες, ξεχωρίζουν για την επιστημονική αρτιότητα των επινοήσεων που χρησιμοποιεί. Αν χωλαίνουν κάπου, είναι στους χαρακτήρες - τους βρίσκω αρκετά χάρτινους. Από όσα έργα του έχω διαβάσει, ξεχωρίζω το "Τhe City and the Stars" και το "Τhe Songs of Distant Earth". Για περισσότερα, κάντε μια βόλτα από το μπλογκάκι του Πόντικα.

Από τα αγαπημένα μου μυθιστορήματα Ε.Φ., είναι η "Τριλογία του Άρη" του Kim Stanley Robinson ( "Red Mars", "Green Mars", "Blue Mars"). Σκληρή Ε.Φ. - και χαρακτήρες για την τύχη των οποίων νοιάζεσαι, και που δεν ξεχνιούνται εύκολα.
Επίσης το "Τhe Dispossessed" της Ursula Le Guinn - μυθιστόρημα που φανερώνει πόσο παρεξηγημένο είδος είναι η Ε.Φ., πόσο μπορεί να διαφέρει από ό,τι αποκαλούμε "παραλογοτεχνία", ή "λογοτεχνία φυγής".

Πέρα από μυθιστορήματα και παραμύθια, μεγάλη είναι η συγκίνηση που μου γεννά η τόση ομορφιά του Σύμπαντος αυτή καθ' εαυτή.

Στο γυμνάσιο, κόλλησα με τη σειρά "Cosmos", του μακαρίτη από δεκατείας, σημαντικού αστρονόμου και ταλαντούχου εκλαϊκευτή της επιστήμης, Carl Sagan. Το βρήκα και σε βιβλίο, το ρούφηξα. Όχι μόνο για τη γνώση που προσέφερε, αλλά και για την έκσταση που απλόχερα χάριζε, καθώς μάθαινα για τόσα εξωτικά και παράξενα πράγματα: Μαύρες Τρύπες, Quasars, Pulsars, Καινοφανείς Αστέρες, Κομήτες, Νεφελώματα και Γαλαξίες. Ομορφιά ασύλληπτη, μεγαλείο. Και μαζί μ' ετούτα, η πιθανότητα να πραγματοποιηθεί, στη διάρκεια της δικής μου ζωής, η επαφή με άλλα όντα, που ερέθιζε- κι ακόμα ερεθίζει- τη φαντασία μου (μεγαλώνοντας, διαπίστωσα ποικιλοτρόπως ότι τα UFO υπάρχουν και ζουν ανάμεσά μας, αλλά ας μην αρχίσω).

Πριν οκτώ χρόνια, με τον πρώτο αξιοπρεπή μισθό στο χέρι, έκανα πράξη ένα παιδικό όνειρο και πήρα το πρώτο μου τηλεσκόπιο - ένα φτηνόπραμα, δεν άξιζε τα λεφτά που έδωσα. Αλλά δεν πειράζει- ακόμα θυμάμαι να χορεύω μόνος στην αυλή, σαν είδα τον Κρόνο και τους δακτυλίους του, πρώτη φορά.

Ακολούθησε ένα σαφώς καλύτερο (ένα οκτάιντσο Skywatcher), το οποίο πια χρησιμοποιώ σπανίως, μια και έχω δει λίγο-πολύ ό,τι είναι ορατό από την αυλή μου, με τις συνθήκες έντονης φωτορύπανσης της πόλης. Για να χρησιμοποιηθεί όπως του πρέπει, θέλει επαρχιώτικους ουρανούς, αλλά είναι λίγο τερατώδες σε μέγεθος, και η τεμπελιά μου λειτουργεί ανασταλτικά.

Με αστροφωτογραφία δεν έχω ασχοληθεί ακόμα.

Μόνο τη Σελήνη φωτογράφησα κάποτε...


... και τον Κρόνο, αν και η ποιότητα της φωτογραφίας είναι μάλλον άθλια.




Ψαρεύοντας στον Ιστό, βρήκα πολλές εξαίσιες φωτογραφίες.



Φωτογραφία από το τηλεσκόπιο Hubble, που μου έστειλε ένας καλός φίλος, και αποτέλεσε την αφορμή για ετούτη την ανάρτηση. Όλα, ή σχεδόν όλα, όσα βλέπετε, είναι γαλαξίες. Είναι η πιο "βαθιά" ματιά στο σύμπαν που έχει επιτευχθεί ως τώρα, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ορατό μέρος του φάσματος, πράγμα που σημαίνει ότι μας επιτρέπει να δούμε πίσω στο χρόνο μέχρι 13 δισεκατομμύρια χρόνια.
Η περιοχή του ουρανού που φωτογραφήθηκε δεν είναι μεγαλύτερη από το 1/10 της διαμέτρου της Πανσελήνου, όπως φαίνεται από τη Γη.

Οι Γαλαξίες του ορατού σύμπαντος υπολογίζονται σε δισεκατομμύρια, καθένας εκ των οποίων έχει εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια άστρα ("billions and billions", που έλεγε και ο Carl Sagan).

Κι εμείς εδώ, στην μικροσκοπική γαλαζοπράσινη μπαλίτσα μας, είμαστε φτιαγμένοι απ' τη ύλη των άστρων. Κάθε μέταλλο, ο σίδηρος στο αίμα μας, το ασβέστιο των δοντιών μας, ο άνθρακας των γονιδίων μας, όλα δημιουργήθηκαν δισεκατομμύρια χρόνια πριν στην καρδιά κάποιου άστρου στα τελευταία στάδια της ζωής του. Παιδιά των αστεριών, παιδιά του Σύμπαντος, όμορφου και μυστηριώδους. "Κόσμο" το ονόμαζαν οι Αρχαίοι, πάει να πει, κόσμημα.


Σημ: Ο Sagan έγραψε και ένα ενδιαφέρον μυθιστόρημα, το "Contact" - μεταφέρθηκε στο σινεμά με τη Jodie Foster στον πωταγωνιστικό ρόλο, αλλά αρκετά απλουστευμένο. Κυκλοφορεί στα Ελληνικά από τις εκδόσεις "Ωρόρα", πράγμα που μάλλον το αδικεί.
Όμορφη γραφή, επιστημονικά πιθανά τα όσα περιγράφονται. Και, κυρίως, αξιομνημόνευτοι χαρακτήρες - όπως ο Σοβιετικός επιστήμονας Λουνατσάρσκυ, που φορούσε μια κονκάρδα στο πέτο του που έγραφε "Pray for Sex", επειδή τον διασκέδαζε το ότι, ενώ σε κάθε άλλη χώρα η κονκάρδα ήταν βλάσφημη κατά έναν τρόπο, στην Ε.Σ.Σ.Δ. ήταν βλάσφημη κατά δύο τρόπους ταυτόχρονα.

15 σχόλια:

stassa είπε...

Ε είσαι Geek! :D

Ήθελα κι εγώ αν γίνω αστροναύτης, ξέρεις. Αλλά το είπα στην κυρία Κατρανίδου και με αποθάρρυνε. Γεγονός.

Επίσης θυμάμαι να συζητάμε για το γκούγκλ και το γκουγκλ πλεξ, σε ανύποπτο χρόνο, έχοντας δει την εκπομπή του Σαγκάν, την προηγούμενη μέρα... Μαζί δεν λέγαμε για το Γκλουγκλού Πλεξ;

Provato είπε...

της Le Guin να διαβάσεις και τις συλλογές διηγημάτων της. είναι εξαιρεικές. προτίμησε το προτότυπο όμως γιατί οι ελληνικές μεταφράσεις είναι λίγο... χμ...

;-)

ολα θα πανε καλα... είπε...

Kι εγώ,που έχω ίχνη μόνο σιδήρου στο αίμα μου,ήρθα από άλλον πλανήτη;
:)

Pastaflora είπε...

Σεβάσμιε γέροντα, από επιστημονική φαντασία είμαι μέγας σκράπας. Εάν εξαιρέσετε την εμμονή μου με τον αξιολογότατο κύριο Ντάγκλας Άνταμς και τη διαγαλαξιακή του τριλογία που αποτελείται από πέντε βιβλία, μεταξύ αυτών το Αντίο κι ευχαριστώ για τα ψάρια, τη Δευτέρα θα πρέπει να εμφανιστώ με τον κηδεμόνα μου....

oistros είπε...

Με ταξίδεψες "αστροναύτη" :)
Ξαναβρέθηκα όπως χρόνια πριν καθισμένη στην αίθουσα του πλανητάριου να κοιτάζω εκστατικά την σκεπή. Η προβολή τελείωσε και η δασκάλα χρειάστηκε να με ξεκολλήσει κυριολεκτικά από το κάθισμα.
Σαν βότσαλο στη λίμνη ήταν τούτο το κείμενο. Θυμήθηκα ως και τον Σπόκ και την Μάγια με τα "κεντητά" φρύδια που μας συνέπαιρνε ως παιδιά στη μικρή οθόνη. Να 'σαι καλά.

Christophorus είπε...

Stassa, στην Κατρανίδου πήγες κι εσύ και το είπες;

Άλλωστε, τι να πει η γυναίκα, μετά την τρομάρα που της είχες δώσει! ;)

@ Πρόβατον: Μπεεε-μπεεεεε! Πολύ χαίρω που με επισκέφτηκες. Θα ψάξω να τα βρω, το The Dispossesed και το The Left Hand of Darkness πάντως, είναι καταπληκτικά.
Άντε, τεσσερισήμισυ βδομάδες μείνανε, και μετά τρώμε τυράκι και πίνουμε γαλατάκι!

Christophorus είπε...

@ όλα θα πάνε καλά:

Χμ... απ' ό,τι ξέρω, συμβαίνει και σε γηγενείς Γήινους...
;)

@ Πρόβατο: Επειδή η Ε.Φ. είναι παρεξηγημένη, συνήθως εκδίδεται από εκδ. οίκους μικρούς και μάλλον περιθωριακούς, με αποτέλεσμα οι μεταφράσεις να είναι από μέτριες έως απαράδεκτες. Προ καιρού διάβαζα ένα του Silverberg, στο οποίο ο μεταφραστής είχε αποδώσει το Entities ως "Ολότητες"... Άλλη κλασική πατάτα, είναι τα "αισθαντικά (sic) όντα" (εννοούσε νοήμονα -sentient- όντα, αλλά για τη νοημοσύνη του ιδίου διατηρώ τας επιφυλάξεις μου...)

Christophorus είπε...

@ Θείαν Πασταφλώραν:

Πρέπει να σου προτείνω βιβλιογραφία. Αγγλικά διαβάζεις; Γιατί υπάρχει το ζήτημα που θέτει ο Προβατάκος...

Απ' ό,τι είδα, ήρθα δεύτερος όσον αφορά το εξαίσιο άσμα του Τρισμεγίστου Νικολάου Μπίρη. Το είχε ανεβάσει άλλο μπλογκάκι... Δεν είναι θεούλης; Πρέπει να κάμω κι εγώ μια αναρτησούλα για ετούτο το έξοχο δείγμα μετα-pop/μετα-σκυλάδικου. Ο στίχος "...μ' αφήνεις μόνο μου στη μοναξιά" με ανατριχιάζει...

Christophorus είπε...

@ Οίστρον: Σποκ, θεός! Αν και τα έπεισόδια του Star Trek τώρα μου φαίνονται πολύ παιδιάστικα, δεν μπορώ να τα δω.

Αχ, η Μάγια! Ήτο απ' τα πρώτα ερωτικά μου σκιρτήματα...

Πρέπει να επισκεφτείς το νέο πλανητάριο, αν δεν το έχεις ήδη κάνει. Και να επιδιώξεις να δεις ταινία θόλου, είναι εμπειρία.

stassa είπε...

Μπα, εγώ νόμιζα οτι θα μου δώσει τις ευλογίες της, ακριβώς επειδή θα χαιρότανε να είμαι όσο πιο μακρυά της γίνεται ΧD

Την καημένη, της είχα όντως βγάλει το λάδι...

Να σ' πώ. Τον Iain M. Banks τον έχεις υπόψι σου;

Christophorus είπε...

Stassa, αναφερόμουν στο γνωστό κοσμαγάπητο επεισόδιο "Συγγνώμη, κυρία, δεν ήθελα να σας τρομάξω".

Δεν τον ξεύρω τον κύριο, θα ήπρεπε;

Provato είπε...

κι εγώ χαίρομαι που σε ανακάλυψα!

λοιπόν οι δύο συλλογές της Le Guin που μου άλλαξαν το μυαλό (τα διάβασα πρόσφατα) είναι το the compass rose και το the birthday of the world.

εγώ τα διάβασα στα ελληνικά, έχουν βγει, και δεν μπορώ να πω ότι ατύχησαν τόσο πολύ όσο άλλα της βιβλία.

μπεεε

και πάμε όλοι μαζί: κάντε υπομονή και το κοντοσούφλι θα είναι σούπερ τραγανό!

χεχε

Provato είπε...

ελληνικoί τίτλοι:

το ρόδο των ανέμων

τα γενέθλια του κόσμου. (ειδικά αυτό, είναι μαγικό!)

:-)

Christophorus είπε...

@ provato: Ευχαριστώ τα μέγιστα, θα τα ψάξω!

stassa είπε...

Πώ πώ... το είχα ξεχάσει αυτό με το "μπουού"...!

Ο Iain M. Banks είναι ο ένας από τους λόγους που ξανάρχισα να διαβάζω ΕΦ-Φ. Οι άλλοι δύο είναι ο Τζεφ Νουν και ο Τέρρυ Πράτσετ, αλλά τώρα που το σκέφτομαι, δεν παίζουν καλές μεταφράσεις στα Ελληνικά... πάμε πάλι δηλαδή...

Από Μπανκς μπορεί να βρεις το Εργοστάσιο Σφηκών, που όμως είναι από τα συμβατικά του, δηλαδή όχι ΕΦ, που τα γράφει ώς Iain Banks χωρίς το Μ.

Έχει ωραίες ιδέες, κάποια στιγμή θα κάνω ποστάκι, γιατί είναι πολύ ενδιαφέρων...