Η καλύβα του Παππού

Με τέτοια παραμύθια μεγάλωσα. Αστρόπλοια ήταν τα καράβια που φανταζόμουν να μπαρκάρω. Πέντε χρονώ κάποτε κι εγώ, σ' έναν κόσμο που ζούσε ακόμα τον απόηχο του ενθουσιασμού της πρώτης προσελήνωσης, ήθελα να γίνω αστροναύτης.

Μ' αυτά και μ' αυτά, αγάπησα τον έναστρο ουρανό. Γεννούσε όνειρα.

Αγαπώ ακόμα την λεγόμενη "Επιστημονική" Φαντασία (τα εισαγωγικά, γιατί πολλά Ε.Φ. έργα παραβιάζουν τους παραδεδεγμένους φυσικούς νόμους,με εξαίρεση τη λεγόμενη "σκληρή" Ε.Φ.).

Πριν λίγες ημέρες έφυγε από τη ζωή ο Άρθουρ Κλαρκ, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του είδους. Τα έργα του, πέραν του προφανούς για τον αναγνώστη πλούτου σε ιδέες, ξεχωρίζουν για την επιστημονική αρτιότητα των επινοήσεων που χρησιμοποιεί. Αν χωλαίνουν κάπου, είναι στους χαρακτήρες - τους βρίσκω αρκετά χάρτινους. Από όσα έργα του έχω διαβάσει, ξεχωρίζω το "Τhe City and the Stars" και το "Τhe Songs of Distant Earth". Για περισσότερα, κάντε μια βόλτα από το μπλογκάκι του Πόντικα.

Από τα αγαπημένα μου μυθιστορήματα Ε.Φ., είναι η "Τριλογία του Άρη" του Kim Stanley Robinson ( "Red Mars", "Green Mars", "Blue Mars"). Σκληρή Ε.Φ. - και χαρακτήρες για την τύχη των οποίων νοιάζεσαι, και που δεν ξεχνιούνται εύκολα.

Επίσης το "Τhe Dispossessed" της Ursula Le Guinn - μυθιστόρημα που φανερώνει πόσο παρεξηγημένο είδος είναι η Ε.Φ., πόσο μπορεί να διαφέρει από ό,τι αποκαλούμε "παραλογοτεχνία", ή "λογοτεχνία φυγής".

Πέρα από μυθιστορήματα και παραμύθια, μεγάλη είναι η συγκίνηση που μου γεννά η τόση ομορφιά του Σύμπαντος αυτή καθ' εαυτή.

Στο γυμνάσιο, κόλλησα με τη σειρά "Cosmos", του μακαρίτη από δεκατείας, σημαντικού αστρονόμου και ταλαντούχου εκλαϊκευτή της επιστήμης, Carl Sagan. Το βρήκα και σε βιβλίο, το ρούφηξα. Όχι μόνο για τη γνώση που προσέφερε, αλλά και για την έκσταση που απλόχερα χάριζε, καθώς μάθαινα για τόσα εξωτικά και παράξενα πράγματα: Μαύρες Τρύπες, Quasars, Pulsars, Καινοφανείς Αστέρες, Κομήτες, Νεφελώματα και Γαλαξίες. Ομορφιά ασύλληπτη, μεγαλείο. Και μαζί μ' ετούτα, η πιθανότητα να πραγματοποιηθεί, στη διάρκεια της δικής μου ζωής, η επαφή με άλλα όντα, που ερέθιζε- κι ακόμα ερεθίζει- τη φαντασία μου (μεγαλώνοντας, διαπίστωσα ποικιλοτρόπως ότι τα UFO υπάρχουν και ζουν ανάμεσά μας, αλλά ας μην αρχίσω).

Πριν οκτώ χρόνια, με τον πρώτο αξιοπρεπή μισθό στο χέρι, έκανα πράξη ένα παιδικό όνειρο και πήρα το πρώτο μου τηλεσκόπιο - ένα φτηνόπραμα, δεν άξιζε τα λεφτά που έδωσα. Αλλά δεν πειράζει- ακόμα θυμάμαι να χορεύω μόνος στην αυλή, σαν είδα τον Κρόνο και τους δακτυλίους του, πρώτη φορά.

Ακολούθησε ένα σαφώς καλύτερο (ένα οκτάιντσο Skywatcher), το οποίο πια χρησιμοποιώ σπανίως, μια και έχω δει λίγο-πολύ ό,τι είναι ορατό από την αυλή μου, με τις συνθήκες έντονης φωτορύπανσης της πόλης. Για να χρησιμοποιηθεί όπως του πρέπει, θέλει επαρχιώτικους ουρανούς, αλλά είναι λίγο τερατώδες σε μέγεθος, και η τεμπελιά μου λειτουργεί ανασταλτικά.

Με αστροφωτογραφία δεν έχω ασχοληθεί ακόμα.

Μόνο τη Σελήνη φωτογράφησα κάποτε...

... και τον Κρόνο, αν και η ποιότητα της φωτογραφίας είναι μάλλον άθλια.

Ψαρεύοντας στον Ιστό, βρήκα πολλές εξαίσιες φωτογραφίες.

Φωτογραφία από το τηλεσκόπιο Hubble, που μου έστειλε ένας καλός φίλος, και αποτέλεσε την αφορμή για ετούτη την ανάρτηση. Όλα, ή σχεδόν όλα, όσα βλέπετε, είναι γαλαξίες. Είναι η πιο "βαθιά" ματιά στο σύμπαν που έχει επιτευχθεί ως τώρα, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ορατό μέρος του φάσματος, πράγμα που σημαίνει ότι μας επιτρέπει να δούμε πίσω στο χρόνο μέχρι 13 δισεκατομμύρια χρόνια.

Η περιοχή του ουρανού που φωτογραφήθηκε δεν είναι μεγαλύτερη από το 1/10 της διαμέτρου της Πανσελήνου, όπως φαίνεται από τη Γη.

Οι Γαλαξίες του ορατού σύμπαντος υπολογίζονται σε δισεκατομμύρια, καθένας εκ των οποίων έχει εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια άστρα ("billions and billions", που έλεγε και ο Carl Sagan).

Κι εμείς εδώ, στην μικροσκοπική γαλαζοπράσινη μπαλίτσα μας, είμαστε φτιαγμένοι απ' τη ύλη των άστρων. Κάθε μέταλλο, ο σίδηρος στο αίμα μας, το ασβέστιο των δοντιών μας, ο άνθρακας των γονιδίων μας, όλα δημιουργήθηκαν δισεκατομμύρια χρόνια πριν στην καρδιά κάποιου άστρου στα τελευταία στάδια της ζωής του. Παιδιά των αστεριών, παιδιά του Σύμπαντος, όμορφου και μυστηριώδους. "Κόσμο" το ονόμαζαν οι Αρχαίοι, πάει να πει, κόσμημα.

Σημ: Ο Sagan έγραψε και ένα ενδιαφέρον μυθιστόρημα, το "Contact" - μεταφέρθηκε στο σινεμά με τη Jodie Foster στον πωταγωνιστικό ρόλο, αλλά αρκετά απλουστευμένο. Κυκλοφορεί στα Ελληνικά από τις εκδόσεις "Ωρόρα", πράγμα που μάλλον το αδικεί.

Όμορφη γραφή, επιστημονικά πιθανά τα όσα περιγράφονται. Και, κυρίως, αξιομνημόνευτοι χαρακτήρες - όπως ο Σοβιετικός επιστήμονας Λουνατσάρσκυ, που φορούσε μια κονκάρδα στο πέτο του που έγραφε "Pray for Sex", επειδή τον διασκέδαζε το ότι, ενώ σε κάθε άλλη χώρα η κονκάρδα ήταν βλάσφημη κατά έναν τρόπο, στην Ε.Σ.Σ.Δ. ήταν βλάσφημη κατά δύο τρόπους ταυτόχρονα.